Απόβλητα & Κυκλική Οικονομία
Περιβάλλον, Ενέργεια
& Κλιματική Αλλαγή
& Κλιματική Αλλαγή
Ελαχιστοποίηση των Αποβλήτων & Αύξηση της
Εφαρμογής Πρακτικών Κυκλικής Οικονομίας
Γιατί είναι ουσιαστικό;
Η αξιοποίηση των υλικών και φυσικών πόρων σε όλο τον κύκλο ζωής τους αποτελεί σημαντική επιχειρηματική ευκαιρία και ανταπόκριση στη δέσμευση μας για την περιβαλλοντική προστασία. Τα πετρελαιοειδή υλικά-παραπροϊόντα που χαρακτηρίζονται απόβλητα (ιδιοπαραγόμενα ή τρίτων) σε ένα στάδιο του κύκλου ζωής τους αποτελούν για εμάς σημαντική ευκαιρία, και αξιοποιούνται ως πρώτη ύλη στις παραγωγικές μας εγκαταστάσεις και ως καύσιμα υλικά, σύμφωνα με την επιχειρηματική προσέγγιση μας προς την κυκλική οικονομία.
Η συνεχής μείωση της ποσότητας των αποβλήτων προς τελική διάθεση συμβάλει σημαντικά στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον και στην ανθρώπινη υγεία αλλά και στη σημαντική μείωση του λειτουργικού μας κόστους.
Η προσέγγισή μας
Υιοθετούμε και εφαρμόζουμε στον σχεδιασμό και την υλοποίηση της επενδυτικής μας στρατηγικής τις αρχές της κυκλικής οικονομίας μέσω βέλτιστων πρακτικών και τεχνολογιών σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής προϊόντος όπως:
- επαναχρησιμοποίηση νερού με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης φρέσκου νερού και της παραγωγής υγρών αποβλήτων
- μείωση των στερεών αποβλήτων προς υγειονομική ταφή μέσω επενδύσεων σε σύγχρονες μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων και μέσω συνεργειών για περαιτέρω αξιοποίηση από τρίτους, όπως ενεργειακή αξιοποίηση των ελαιωδών αποβλήτων των διυλιστηρίων από τρίτους ή άλλων αποβλήτων ως πρόσθετα στα παραγόμενα προϊόντα τους
- ανάπτυξη συνεργειών για την αξιοποίηση των αποβλήτων για ανάκτηση ενέργειας ή/και πρώτων υλών μεταξύ των πολυάριθμων δραστηριοτήτων του Ομίλου, όπως επαναδιύλιση ελαιωδών υγρών αποβλήτων που παράγονται από εγκαταστάσεις εμπορίας
Ξεκινώντας από την εφαρμογή Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών στην παραγωγική διαδικασία και φτάνοντας μέχρι τη λειτουργία καινοτόμων διεργασιών τελικής επεξεργασίας και αξιοποίησης αποβλήτων, συνεχίζουμε να αξιοποιούμε ως πρώτη ύλη σημαντικές ποσότητες ελαιωδών αποβλήτων στα διυλιστήρια μας ενώ παράλληλα μειώνουμε σταθερά το ποσοστό των υλικών που καθίστανται απόβλητα και άρα δεν μπορούν να αξιοποιηθούν περαιτέρω.
Η φιλοδοξία μας
Προτεραιότητα μας αποτελεί η συνεχής αύξηση του ποσοστού αξιοποίησης των υλικών και φυσικών πόρων σε όλο τον κύκλο ζωής τους, μέσω της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης κατά τη παραγωγική διαδικασία αλλά και της ανάπτυξης ευρύτερων συνεργειών.
Στόχος μας είναι η σημαντική μείωση των αποβλήτων που θα οδηγούνται προς τελικήδιάθεση – ταφή (έως 15% μέχρι το 2030).
Επιδόσεις
Επίδοση – ποσοτικά στοιχεία
Όσον αφορά στη διαχείριση των υγρών και στερεών αποβλήτων, συνεχίστηκε και το 2019 η προσπάθεια για μείωση της παραγωγής τους, τη μεγιστοποίηση της ανακύκλωσης για όσα ρεύματα αποβλήτων είναι αυτό εφικτό και στη συνέχεια, για τα υπόλοιπα ρεύματα αποβλήτων, της επιτόπου διαχείρισή τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία.
Οι σύγχρονες μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων, όπως οι μονάδες ολοκληρωμένης επεξεργασίας υγρών αποβλήτων τριών σταδίων στα διυλιστήρια του Ομίλου, εξασφαλίζουν τη συνεχή βελτίωση των επιδόσεων μας όπως αυτή παρουσιάζεται αναλυτικά στα παρακάτω διαγράμματα σύγκρισης των ποσοτήτων των παραγόμενων υγρών και στερεών αποβλήτων που ετέθησαν προς τελική επεξεργασία τα τελευταία 6 έτη αντίστοιχα. Σε συμφωνία με την πορεία των τελευταίων έξι ετών, συνεχίστηκε και το 2019 η βελτίωση δεικτών αποβλήτων και νερού από το σύνολο των δραστηριοτήτων του Ομίλου.
Συγκεκριμένα για τα υγρά απόβλητα, υπήρξε μικρή μείωση της παραγωγής υγρών αποβλήτων συγκριτικά με την προηγούμενη χρονιά όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα ενώ διατηρήθηκε περίπου στα ίδια επίπεδα η συνολική κατανάλωση νερού και το ποσοστό ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης του στα υψηλά επίπεδα των προηγούμενων ετών.
Υγρά απόβλητα Ομίλου ανά εγκατάσταση (2013-2019)
Κατανάλωση & Ανακύκλωση – Επαναχρησιμοποίηση νερού (2013-2019)
Σύγκριση επιδόσεων στερεών αποβλήτων (2013-2019)
Όσον αφορά τα στερεά απόβλητα, το 2019 υπήρξε αυξηση 22% στη συνολική ποσότητα επεξεργασίας τους σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Σημειώνεται ότι οι ποσότητες των στερεών αποβλήτων στο μεγαλύτερο ποσοστό τους εξαρτώνται από τους καθαρισμούς δεξαμενών προϊόντων και συνεπώς μεταβάλλονται από χρόνο σε χρόνο, ανάλογα με τον προγραμματισμό συντήρησης των δεξαμενών και δευτερευόντως με τη διαθεσιμότητα των μονάδων επεξεργασίας στερεών αποβλήτων (είτε εντός είτε εκτός της εγκατάστασης). Συγκεκριμένα το 2019, οι μεγαλύτερες αυξήσεις σημειώθηκαν τόσο στο διυλιστήριο της Ελευσίνας όπου πραγματοποιήθηκε προγραμματισμένη γενική συντήρηση όσο και στο διυλιστήριο της Θεσσαλονίκης στο οποίο αυξημένες ποσότητες επικίνδυνων αποβλήτων τέθηκαν υπό επεξεργασία στη μονάδα βιοαποικοδόμησης και διατέθηκαν τελικώς ως μη επικίνδυνα στερεά απόβλητα.
Στο παρακάτω διάγραμμα παρουσιάζονται οι τρόποι διαχείρισης – αξιοποίησης των παραγόμενων αυτών στερεών αποβλήτων για το έτος 2019, όπου φαίνεται ότι το 64% των συνολικών αποβλήτων είτε επαναχρησιμοποιείται, είτε ανακυκλώνεται, είτε αξιοποιείται περαιτέρω μέσω διαδικασίας ανάκτησης πρώτων υλών (το ποσοστό είναι μειώμένο σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά λόγω της τελικής διάθεσης των προαναφερόμενων αποβλήτων).
Στερεά απόβλητα Ομίλου ανά μέθοδο διάθεσης
Επίσης, εκτός από τα τυπικά βιομηχανικά απόβλητα του κλάδου, συνεχίζουμε αμείωτη την προσπάθεια μας σε όλες τις εγκαταστάσεις και τα γραφεία του Ομίλου, με την ενεργό συμμετοχή των εργαζομένων, να ανακυκλώνουμε όσο το δυνατόν περισσότερα ρεύματα αποβλήτων, όπως χαρτί, πλαστικό, μικρές μπαταρίες, συσσωρευτές, λαμπτήρες φθορισμού, ηλεκτρονικό εξοπλισμό, αλουμίνιο, κ.ά. Συγκεκριμένα το 2019 εφαρμόστηκε έργο πρότυπου ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης Αστικών Στερεών Αποβλήτων στις Βιομηχανικές Εγκαταστάσεις Ασπροπύργου όπου πραγματοποιείται διαχωρισμός στην πηγή όλων των ρευμάτων -μέταλλο, πλαστικό, μπαταρίες, χαρτί, υπολείμματα τροφών και κοινά απορρίμματα. Η συλλογή τους γίνεται πλέον σε ειδικούς κάδους που έχουν τοποθετηθεί σε κάθε σημείο των εγκαταστάσεων όπου υπάρχουν εργαζόμενοι. Υπολογίζεται ότι περίπου 250 τόνοι είναι ετησίως τα αστικά στερεά απόβλητα από τις εγκαταστάσεις των ΕΛ.ΠΕ. Στόχος του προγράμματος της ολοκληρωμένης διαχείρισης είναι – μέσω της ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης του προσωπικού στις βέλτιστες διαθέσιμες πρακτικές ανακύκλωσης – τα απορρίμματα αυτά να μειωθούν κατά 75%, στους 65 τόνους.
Επιπροσθέτως και για την ενίσχυση της ανακύκλωσης των αποβλήτων μπαταριών σε εθνικό επίπεδο, από το 2018 η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑ ΟΡΥΚΤΕΛΑΙΑ ΑΒΕΕ, παραλαμβάνει σε επιλεγμένα πρατήρια του δικτύου της (με τα εμπορικά σήματα ΕΚΟ και BP), σε όλη την Ελλάδα, τις χρησιμοποιημένες μπαταρίες από ΙΧ και φορτηγά αυτοκίνητα και έτσι δίνει τη δυνατότητα στους ίδιους τους πελάτες – καταναλωτές να συνεισφέρουν άμεσα στην ανακύκλωση αυτών των επικίνδυνων αποβλήτων. Με την ορθή διαδικασία συλλογής, μεταφοράς και ανακύκλωσή τους (η οποία φτάνει σε ποσοστό 95%, προσεγγίζοντας τις αρχές της κυκλικής οικονομίας), τα τοξικά υλικά που περιέχονται σε αυτές όχι μόνο δεν απορρίπτονται με κίνδυνο για το περιβάλλον, αλλά αξιοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία ως χρήσιμη πρώτη ύλη. Συγκεκριμένα, μέσα σε ένα έτος, από την έναρξη της δράσης, συλλέχθηκαν 186 μπαταρίες σε 12 πρατήρια, συνολικού βάρους 1921 κιλών. Βάσει των αποτελεσμάτων αυτών, η δράση επεκτάθηκε σε περισσότερα πρατήρια καυσίμων, σε όλη την Ελλάδα.
Η δράση επιλεγμένων πρατήριων-σημείων συλλογής χρησιμοποιημένων μπαταριών οχημάτων της ΕΚΟ ονομάζεται “Green Spots” και βασίζεται στην ευνοϊκή συνέργεια – σύμφωνα με τις αρχές τις κυκλικής οικονομίας- με την περιβαλλοντική πρωτοβουλία συστήματος διαχείρισης και ανακύκλωσης «Green Mission” της Sunlight Recycling. Όλα τα επιλεγμένα πρατήριων-σημεία «Green Spot” που συμμετέχουν στη συλλογή χρησιμοποιημένων μπαταριών παρουσιάζονται εδώ.
Ειδικά για τον κλάδο των διυλιστηρίων πετρελαίου, παρακολουθείται επίσης και το ποσοστό των πετρελαιοειδών αποβλήτων που ανακτώνται και επιστρέφουν στην παραγωγική διαδικασία ως πρώτη ύλη για επαναδιύλιση. Οι ποσότητες αυτές των αποβλήτων προέρχονται τόσο από την παραγωγική διαδικασία όσο και από τρίτους. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι ποσότητες και τα ποσοστά ανάκτησης (επί του συνόλου της τροφοδοσίας) από τα διυλιστήρια του Ομίλου ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι την τελευταία εξαετία έχουν επαναδιυληθεί συνολικά πάνω από 1 εκ. τόνοι ελαιωδών υγρών αποβλήτων.
Ανακτώμενη πρώτη ύλη - έτος 2019
| Εγκατάσταση | Ποσοστό ανάκτησης | Ποσότητα (τόνοι) | ||
|---|---|---|---|---|
| Διυλιστήριο Ασπροπύργου | 1,12% | 103.830 | ||
| Διυλιστήριο Ελευσίνας | 2,87% | 154.687 | ||
| Διυλιστήριο Θεσσαλονίκης | 1,99% | 78.604 | ||
Εκτός των δεδομένων για την ποσότητα των αποβλήτων και στο πλαίσιο της εφαρμογής της Οδηγίας 2010/75/EE (IED) και των Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών-ΒΔΤ(Reference Document for the Refining of Mineral Oil and Gas- Decision 2014/738/EU) του κλάδου διύλισης, τα διυλιστήρια του Ομίλου έχουν ολοκληρώσει τις σχετικές επενδύσεις σε υλικοτεχνική υποδομή για τη μέτρηση και παρακολούθηση του νέου δείκτη Hydrocarbon Oil Index (HOI), ο οποίος αξιολογήθηκε ως αντιπροσωπευτικός του κλάδου της διύλισης και περιλήφθηκε στο κείμενο αναφοράς των Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών.
Τον Δεκεμβριο του 2019, ο δείκτης HOI περιελήφθηκε στους νέους Περιβαλλοντικούς Όρους Λειτουργίας του διυλιστηρίου Ασπροπύργου και οι πρώτες μετρήσεις κινούνται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από την οριακή τιμή των Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών. Η συνολικήαξιολόγηση με βάση το δείκτη HOI αναμένεται να ολοκληρωθεί μετά την έκδοση των νέων Περιβαλλοντικών Όρων και για τα διυλιστήρια Ελευσίνας και Θεσσαλονίκης.
Επόμενα Βήματα
Περαιτέρω βελτίωση των επιδόσεων σε σχέση με τους ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες που παρακολουθούνται και στο πλαίσιο της συμμόρφωσης με την Οδηγία για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (IED) και τα νέα όρια σύμφωνα με τα Συμπεράσματα των Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών για τη διύλιση πετρελαίου (REF ΒΑΤ Conclusions Decision).
Επόμενη Ενότητα
Κοινωνία